Op 14 oktober 2020 heeft de Rechtbank Midden Nederland uitspraak gedaan in een geschil tussen een vrouw die een bijstandsuitkering had en de gemeente Wijdemeren. De gemeente Wijdemeren heeft bijstand van de vrouw teruggevorderd omdat de vrouw wekelijks van haar moeder boodschappen kreeg. Deze uitspraak is op 4 december 2020 door de rechtbank gepubliceerd.
Zoals we eind december 2020 veelvuldig in de media hebben kunnen vernemen, heeft de uitspraak tot veel verontwaardiging en boosheid geleid bij politici. Een veel gehoorde kreet is dat de “menselijke maat” zoek is.
Wat was precies het geval. Bij besluit van 13 december 2018 heeft de gemeente Wijdemeren van een vrouw die bijstand genoot, een bedrag van bruto € 7.039,96 teruggevorderd wegens ten onrechte ontvangen bijstand op grond van de participatiewet. De gemeente was er achter gekomen dat de vrouw door haar moeder werd bijgestaan in haar levensonderhoud. Dit had de vrouw niet uit eigen beweging aan de gemeente doorgegeven. De vrouw heeft uiteindelijk aan de gemeente bevestigd dat zij iedere week een tas boodschappen van haar moeder kreeg.
Nadat het bezwaarschrift van de vrouw door de gemeente is afgewezen, heeft zij de kwestie voorgelegd aan de rechtbank.
De rechtbank is kort samengevat met de gemeente van oordeel dat de waarde van de boodschappen in mindering op de bijstandsuitkering dient te worden gebracht. Tevens is de rechtbank van oordeel dat de gemeente voor de berekening van het terug te vorderen bedrag van de Nibud-norm heeft mogen uitgaan. Volgens de rechtbank is er ook geen sprake van dringende redenen om van de terugvordering af te zien. Hierbij neemt de rechtbank mede in aanmerking dat een terugvordering van bijstand zodanig dient te geschieden dat de bijstandsgerechtigde blijft beschikken over een inkomen gelijk aan de beslagvrije voet.
Het bedrag van bruto € 7.039,96 dient derhalve door de vrouw te worden terugbetaald. Bij de verrekening van het door haar verschuldigde bedrag met haar uitkering wordt er rekening gehouden met de beslagvrije voet, zodat zij in de visie van de rechtbank toch voldoende over houdt om maandelijks in haar levensonderhoud te kunnen voorzien.
Naschrift:
Wat betreft deze aangelegenheid wijzen wij er nog op dat de gemeente Wijdemeren alleen de boodschappen terugvordert, zij heeft afgezien van het opleggen van de hierbij behorende boete. Op haar website heeft de gemeente Wijdemeren aangegeven dat zij naar aanleiding van de discussie nogmaals naar de zaak zal kijken om te bezien of zij in deze kwestie destijds het juiste evenwicht goed hebben weten te bewaren. De vrouw is inmiddels in hoger beroep gegaan. Het is dus afwachten hoe de hogere rechters naar dit geschil kijken. Wellicht is er ook een taak voor de politiek weggelegd om te rade te gaan of we in Nederland dergelijke gevolgen van de toepassing van de Participatiewet aanvaardbaar vinden.